Jest to bardzo przydatny instrument informujący nas o aktualności wybranego modelu prognostycznego. Najlepsze rezultaty osiągamy, gdy mamy więcej niż jedną prognozę ex-ante. Standardowy model prognostyczny zbudowany jest z prognoz wygasłych ex-post sięgających do końca czasu obserwacji „n” i prognoz przyszłościowych ex-ante sięgających n+1,n+2,n+3,…,n+h.
Aby obliczyć, współczynnik Janusowy dla danych prognostycznych obliczamy prognozy wygasłe, a następnie prognozę przyszłościową ex-ante. Teraz musimy podzielić okres ex-post, na dwie części pierwsza to będzie „Okres próby” a drugi to „Okres testowania” który zaczyna się zazwyczaj od momentu n-h, ale można ten moment samemu określić w proporcjach bądź w liczbach, ale najlepsze/rzetelne wyniki otrzymuje się dla okresu zaczynającego się na przedziale
Wzór ogólny będzie wyglądał tak:
Mówimy, że model jest nadal aktualny, jeśli jego współczynniki janusowe są mniejsze niż 1.
Jak to wygląda w praktyce. Zrobimy sobie przykład. Używając programu do obliczania prognozy metodą Wintersa, zrobiłem sobie dwa przykłady, jeden bardzo dobry drugi gorszy.
Zaczynamy od wpisania danych do excela (używam libreoffice) ja swoje wpisałem i wygląda to tak:
Model 2 jest słabiej dopasowany niż model 1, oba generują 4 prognozy ex-ante, wszystkie ważne informacje zamieściłem na obrazku. Teraz obliczymy sobie mianownik naszego wzoru. Pamiętamy, że mianownik to średnia sum błędów kwadratowych z okresu próby. Na obrazku poniżej znajduje się ona na żółtym tle:
Teraz dla każdego błędu kwadratowego znajdującego się w strefie testowania można obliczać współczynnik Janusowy. Na obrazku zaznaczone są współczynniki mniejsze od jednego na zielono i większe, równe jeden na czerwono.
Z naszych obserwacji możemy wywnioskować, że model 1 traci aktualność już na samym początku i nie może być używany do obliczania prognoz ex-ante w przyszłości, zalecana jest zmiana modelu na inny. Drugi model jest aktualny i można go nadal używać.
Plik excel można pobrać tutaj: Współczynnik_Janusowy
Można skorzystać z programu do obliczania Współczynnika Janusowego: Wspolczynnik_Janusowy
